İnternet bağımlılığı diğer bağımlılık türleri ile karşılaştırıldığında sarhoş edici olmayan dürtü kontrol bozukluğu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tür bir bağımlılık henüz toplum düzeyinde ciddiye alınmamaktadır. Fakat internet ve internet araçları ciddiye alma hızımızdan kat ve kat daha hızlı ilerlemektedir. Yapay zekanın gelişmesi ile birlikte insan zaafları daha iyi analiz edilebilir ve kişiye özgü içerikler üretebilir hale gelmiştir. Örneğin eğer kendi YouTube ana sayfanızda saatlerce vakit geçiriyorsanız hemen en yakınınızdaki kişinin telefonunu size vermesi için rica edin ve YouTube girin. Çok sıkıcı içeriklerle karşılaşacağınıza eminim, muhtemelen beş dakika bile sabredemeyeceksiniz. Bunun nedeni yapay zekâ algoritmalarının sizin video izleme, tıklama, kaydırma, yorum yapma, beğenme vs. analizler yaparak daha fazla içerik tüketmenizi sağlamaktadır. YouTube tüketebileceğinizden çok daha fazlasını üretmektedir. Sadece 1 dakika içerisinde 500 saatlik video yüklenmektedir. Eğer 1 saatlik içeriği tüketmek isterseniz uyuyup yemek yemenin haricinde 2500 gün video izlemeniz gerekir.
Özellikle ergenlik öncesi ve sonrası dönemlerde internet bağımlılığı davranışı ciddi sorunlara yol açmaktadır. Henüz beyin gelişimi tamamlanmayan çocuklar internet ile sorun yaşamaya başladıklarında zamanında kazanması gereken bir takım bilişsel becerileri maalesef kazanamamaktadır. Gelişen teknoloji internet nesnelerini arttırarak daha fazla kullanıcı deneyimi sunmayı hedeflemektedir. Örneğin akıllı saatler ve gözlükler buna örnektir. Ancak henüz giyilebilir mikro titreşim motorlarına sahip kıyafetler üretilmemiştir. Bilgisayar oyunlarında sadece ses görüntü düzeyinde deneyim sunulmaktadır. Örneğin bir savaş oyununda vurulduğunda kurşunun geldiği yerdeki mikro elektrotlar size acı deneyimi sunarsa gerçek üstü bir deneyim yaşama imkânınız olurdu. Endişelenmeyin sermaye şirketleri sizin için AR-GE çalışmalarına çoktan başladı.
Diğer bir duyum da kokudur. Ancak internet tabanlı bir koku difizörü henüz üretilmemiştir. Örneğin temel kimyasal bileşenleri koyduğumuz bir cihaz düşünün. Oyun karakteriniz ile orman içerisinde yürüyorsunuz ya da metaverse yürüyüşüne çıktınız. Burnunuza bitki örtüsüne dair çeşitli kokular gelse nasıl bir deneyim yaşardınız? Deniz dalgası sesi açtınız ve gözlerini kapatarak sahilde uzandığınızı hayal ediyorsunuz. Ses efekti ile entegre çalışan koku difizörünüz sayesinde tuzlu su kokusunu alabilseydiniz nasıl hissederdiniz? Söylediğim şeyler kulağa fütüristtik gelebilir ancak gelecekte bu cihazları vitrinlerde görmemiz mümkün.
İnternet bağımlısı olup olmadığını merak ediyorsanız şimdi soracağım sorulara samimiyetle cevap vermelisiniz.
1- Bilgisayarı, interneti ya da telefonu bırakmaya karar verdin ama gerçekleştirmedin.
2- İnternette geçirilen süreye ilişkin kendine veya başkalarına karşı dürüst olamadın.
3- Telefonda geçirilen zaman yüzünden ailenle ve arkadaşlarınla sorun yaşadın.
4- İnternet kullanırken yüksek riskli veya normalde kabul edilmeyecek davranışlarda bulundun.
5- İnternetin hayatında önemli bir yeri olduğu duygusu yaşıyorsun. Sorunu yok sayıyorsun. İnterneti istediğiniz kadar kullanma hakkını savunuyorsun.
6- İnternette geçirdiğiniz sürenin aşırı olması veya gerçekleştirdiğiniz anormal davranışlardan ötürü suçlulukla karışık haz duygusu yaşıyorsun.
7- Süre kısıtlaması olduğunda depresyon ve kaygı hissediyorsun.
8- Örneğin; öğle yemeğinde, ders çalışırken, internet ilgili aktiviteleri düşünüyorsun.
9- Mutsuz veya sıkıntılı anlarında kendini internetin başında buluyorsun.
10- Bilgisayara ya da internete ödenen ücretler yüzünden finansal sorunlar yaşıyorsun.
11- Yalnızca birkaç dakika harcamaya niyetli olduğun halde saatler harcıyorsun.
12- Sürekli internet oturumunu iple çekiyorsun.
13- Anonim olmak heyecan veriyor, insanlarla internetten konuşmayı yüz yüze konuşmaktan daha kolay buluyorsun.
Eğer bu sorulardan bir tanesine yanıtın “evet” ise herhangi bir sorun yoktur. Eğer iki tanesine “evet” ise internetle küçük bir soru yaşıyor olabilirsin. Eğer daha fazla soru seni yakından ilgilendiriyorsa internet ile ilgili ciddi bir sorunun var demektir.
